ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန
ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ႐ံုး
ႏုိဝင္ဘာ ၁၅၊ ၂၀၁၇
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ရက္စ္ေတလာဆန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔၏
ပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ
ႏုိဝင္ဘာ ၁၅၊ ၂၀၁၇
ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန
ေနျပည္ေတာ္၊ ျမန္မာ။
သဘာပတိ – ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲမ်ားနဲ႔ ဂုဏ္သေရရွိ ဧည့္ပရိသတ္အေပါင္းတို႔ မဂၤလာေန႔လယ္ခင္းပါခင္ဗ်ာ။ ဂုဏ္သေရရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးတို႔နဲ႔အတူ ဂုဏ္သေရရွိ ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတို႔ ပူးတြဲက်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကို ႂကြေရာက္ၾကတဲ့အတြက္ အားလံံုးကို ေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္။
သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကို ႏုိင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ စတင္မွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီေနာက္မွာ ဂုဏ္သေရရွိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးရက္စ္ေတလာဆန္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ဆက္လက္တင္ျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးႏွစ္ဦးကေနၿပီး မီဒီယာေတြရဲ႕ ေမးခြန္းေတြကို ေျဖၾကားေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေမးခြန္း ႏွစ္ခုကေန ေလးခုအထိ လက္ခံမွာျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ားထံမွ ႏွစ္ခုနဲ႔ ျပည္ပမီဒီယာမ်ားထံမွ ႏွစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ေၾကည္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ – ဝန္ႀကီး ေတလာဆန္ ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဧည့္ခံႀကိဳဆိုရတဲ့အတြက္ ကၽြန္မတို႔ အင္မတန္ဝမ္းေျမာက္မိပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ မနီလာ မွာ အက်ဥ္းခ်ဳံးၿပီး ေတြ႔ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေန႔မနက္ ကၽြန္မတို႔ ေတြ႕ဆံုခ်ိန္မွာ အဲဒီတုန္းက ေဆြးေႏြးမႈေတြကို ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဧည့္သည္တစ္ေယာက္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူက ပထမဆံုး စကားေျပာရမွာျဖစ္တဲဲ့အေၾကာင္း ကၽြန္မ သူ႔ကုိေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ (အသံမၾကားရပါ) … ကၽြန္မတို႔ အရမ္း၀မ္းေျမာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
သဘာပတိ – ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ကို ေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္။ ယခု ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ေၾကညာဖို႔အတြက္ ဂုဏ္သေရရွိ ဝန္ႀကီးေတလာဆန္ကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္။
ဝန္ႀကီးေတလာဆန္ – ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အားလံုးပဲ မဂၤလာေန႔လယ္ခင္းပါ။ ေႏြးေထြးစြာ ႀကိဳဆိုတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြကို မ်ားစြာေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆံုး လာေရာက္ျခင္းပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ ဖိႏွိပ္မႈကို ဆန္႔က်င္ၿပီး ပိုမိုလြတ္လပ္ၿပီး ပိုမိုၿငိမ္းခ်မ္းကာ ပိုမိုတိုးတက္ႂကြယ္ဝၿပီး ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္း ပိုက်တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ရရွိဖုိ႔ ႀကိဳးစား႐ုန္းကန္တဲ့ အေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရပ္တည္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေအာင္ျမင္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္းတစ္ခု ျဖစ္ေစဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈကို ထပ္ေလာင္းအတည္ျပဳဖို႔နဲ႔ အဲဒီႀကိဳးပမ္းမႈဟာ အားေကာင္းေနဆဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ျပဖို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ဒီေန႔ ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံႏွစ္ခုအၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ျမႇင့္တင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာ-အေမရိကန္ မိတ္ဖက္လက္တြဲေဆာင္ရြက္မႈကို လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ခံအစိုးရဟာ အေရးတႀကီးလိုအပ္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြမွာ တုိုးတက္မႈရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ လတ္တေလာႏွစ္ေတြမွာ ရရွိခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီ အႏွစ္သာရေတြကို ခိုင္မာေစဖို႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို လုပ္ေဆာင္ဖို႔အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရးကို ပိုမိုေလးစားဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့အေလ်ာက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကလည္း ဆက္လက္အားေပး ေထာက္ခံေနပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က ေရြးေကာက္ခံအစိုးရ အာဏာရယူခဲ့ၿပီးေနာက္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးမားဆံုး စိန္ေခၚမႈေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လတ္တေလာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးကိစၥေတြမွာ ျမန္မာလံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ရက္စက္မႈေတြနဲ႔ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြ မထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့တဲ့ တက္ၾကြတဲ့သူေတြြအေၾကာင္း ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနတဲ့ ယံုၾကည္ရေလာက္တဲ့ သတင္းေတြအေပၚ အင္မတန္ စိုးရိမ္မိပါတယ္။ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးေတြ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးဖို႔ ဖိအားေပးခံရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္။
ဒီကိစၥကို စတင္ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တဲ့ အာရကန္႐ိုဟင္ဂ်ာ ကယ္တင္ျခင္းတပ္က ျမန္မာ့လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြအေပၚ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က တိုက္ခိုက္မႈေတြအေပၚကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႐ႈတ္ခ်ၿပီး ဒီလိုတိုက္ခိုက္မႈမ်ဳိးကို လံုးဝသည္းခံမွာ မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္းကို ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းမဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ျမန္မာ့လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြမွာ အသက္ဆံုး႐ႈံးမႈေတြ ရွိခဲ့တဲ့အေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဝမ္းနည္းေၾကာင္း ေျပာလိုပါတယ္။
ဒီအေရးအခင္းရဲ႕ လူသားခ်င္းစာနာမႈ မေကာင္းသတင္းဟာ မယံုႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၆၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ – ေယာက်္ားအမ်ားစု – အမ်ားစုက မိန္းမေတြနဲ႔ ကေလးေတြ – ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထြက္ေျပးၾကရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အေရအတြက္ မသိရတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျပည္သူေတြဟာလည္း ျပည္တြင္းမွာပဲ ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းခံထားရၿပီး အစားအစာ၊ ေရနဲ႔ ေနထိုင္စရာ ရရွိဖို႔အတြက္ ကန္႔သတ္ျခင္း ခံေနရပါတယ္။
ဒီလိုေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အေျခအေနကို တံု႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ဒီေန႔ ေၾကညာလိုတာကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အကူအညီေတြ ရရွိေစဖို႔အတြက္ ေနာက္ထပ္ ေဒၚလာ ၄၇ သန္းကို ေထာက္ပံ့ေပးမယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ဒီႏွစ္ ၾသဂုတ္လက စလို႔ ရခိုင္အေရးအခင္းအေပၚ တံု႔ျပန္မႈအေနနဲ႔ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေဒၚလာ ၈၇ သန္းအထိ ေထာက္ပံ့ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလကစလို႔ ဒီေဒသကေန ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ၾကရတဲ့ လူေတြအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ စုစုေပါင္း ေဒၚလာ ၁၅၁ သန္းနီးပါးကို ပံ့ပိုးေပးခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ကမာၻအႏွံ႕မွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ျပဳလုပ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ထားၿပီး ဒုကၡခံစားေနရတဲ့ သူေတြကို ကူညီဖို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေနာင္လာမယ့္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြထဲက တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းအျဖစ္ အေမရိကန္ျပည္သူေတြရဲ႕ ကုိယ္စား ဒီေငြေတြကို ေပးရတဲ့အတြက္လည္း ဂုဏ္ယူပါတယ္။
ဒီအက်ပ္အတည္းအေပၚမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈက – ပိုၿပီးဒီမိုကေရစီဆန္တဲ့ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ရရွိဖို႔အတြက္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈကို ဆံုးျဖတ္ရာမွာ ေဝဖန္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိခိုက္လြယ္ၿပီး လူနည္းစုျဖစ္တဲ့ သူေတြအေပၚမွာ ဘယ္လိုဆက္ဆံသလဲဆိုတာဟာ ဘယ္ဒီမိုကေရစီအတြက္မဆို အဓိကက်တဲ့ စစ္ေဆးမႈျဖစ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ပိုင္နက္အတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ လူတိုင္းရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ေလးစားၿပီး ကာကြယ္ေပးဖို႔နဲ႔ အဲဒီလိုေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္သူေတြကို အေရးယူဖို႔က အစိုးရနဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရက ဒုကၡသည္ေတြကို ဆႏၵအေလ်ာက္ ျပန္လာဖုိ႔ ခြင့္ျပဳတာအျပင္ အဲဒီေရႊ႕ေျပာင္းခံရသူေတြ အပါအဝင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ လူေတြအားလံုးရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ေလးစားၿပီး စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ပံ့ပိုးေပးျခင္းျဖင့္ ကာလရွည္ၾကာစြာ တည္ရွိမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဖန္တီးေပးဖို႔အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အႀကံေပး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အစိုးရရဲ႕ ကတိျပဳမႈေတြကိုလည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ႀကိဳဆိုပါတယ္။ အဲဒီလို အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမွာ သက္ဆိုင္သူအားလံုးအတြက္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတယ္လို႔ ယူဆတဲ့ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေရးကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာနဲ႔ ဆႏၵအေလ်ာက္ အျပည့္အဝလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု ပါဝင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ကေတာ့ အဲဒီကတိျပဳမႈေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အာ႐ံုစိုက္ရမယ့္ အခ်ိန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုကၡသည္မ်ား အားလံုးနဲ႔ ျပည္တြင္းမွာ ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း ခံထားရတဲ့ သူေတြအားလံုး သူတုိ႔အိမ္နဲ႔ သူတို႔ေနရာကို ဆႏၵအေလ်ာက္ ေဘးကင္းစြာ ျပန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေျခအေနေတြကို ဖန္တီးေပးဖို႔ အစိုးရရဲ႕ ကတိျပဳမႈအေပၚလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေထာက္ခံပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရအၾကား လတ္တေလာ လႊဲေျပာင္းမႈေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားေပးၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ အိမ္ေတြဆီကို ျပန္လာခ်င္တဲ့ သူေတြအတြက္ ေဘးကင္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရး ရရွိေစဖို႔အတြက္ ဆက္လက္ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ႏွစ္ဖက္စလံုးကို တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ အစိုးရႏွစ္ရပ္စလံုးကို ကူညီဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသင့္ရွိပါတယ္။
အဲဒါေတြကို အစိုးရက ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ အကူအညီျဖစ္ေစဖို႔နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ လူေတြအားလံုးအတြက္ ေဘးကင္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးကို ေသခ်ာေစဖို႔အတြက္ အရပ္သားအစိုးရရဲ႕ အဲဒီကတိျပဳမႈေတြကို စစ္ဖက္ဆိုင္ရာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြကလည္း ေလးစားဖို႔ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ အေနနဲ႔လည္း လူသားေတြအားလံုးမွာ – လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ဒါမွမဟုတ္ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မႈအေပၚ မူတည္ျခင္းမရွိဘဲဲ – ေလးစားရမယ့္ အခြင့္အေရးေတြရွိၿပီး တျခားလူသားေတြအေပၚမွာ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ၊ လႈံ႕ေဆာ္မႈ ဒါမွမဟုတ္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ဘယ္ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကမွ လက္မခံသင့္ဘူးဆိုတာကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ တာဝန္ရွိပါတယ္။
လတ္တေလာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ မတရားလုပ္မႈအေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြအတြက္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရၿပီး ဘက္မလိုက္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ခု လိုအပ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးအေပၚ မတရားျပဳလုပ္မႈ ဒါမွမဟုတ္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈ က်ဴးလြန္တဲ့သူေတြအေပၚ အေရးယူရပါမယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြက္သာမက ျမန္မာႏိုင္ငံတဝန္းလံုးက ဘယ္ေနရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အဲဒီလို မတရားလုပ္မႈေတြ ဒါမွမဟုတ္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအတြက္ တရားမွ်တမႈနဲ႔ တာဝန္ခံမႈရွိဖို႔ ဒီလိုလုပ္ဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။
ေတြ႕ဆံုမႈတိုင္းမွာ ျပည့္စံုၿပီး အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိကာ လြတ္လပ္တဲဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ တစ္ခုကို စတင္ဦးေဆာင္ဖို႔နဲ႔ တမ္မေတာ္ဖက္က အျပည့္အဝ ပူးေပါင္းပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ကၽြန္ေတာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အဲဒီလို ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ိဳးအေပၚ တကယ့္ကို ေထာက္ခံပါတယ္။
ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြအေပၚမွာ တိက်တဲ့ စစ္ေဆးမႈတစ္ခုကို ရရွိႏိုင္ဖို႔ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ခုရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေစာင့္ဆိုင္းေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ၊ ၿပီးေတာ့ တာဝန္ယူမႈရွိတာကို ေသခ်ာေစဖို႔အတြက္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြအတြက္ တာဝန္ရွိေၾကာင္း အတည္ျပဳထားတဲ့ သူေတြအေပၚ အက်ိဳးဆက္ေတြ ရရွိေစဖို႔ အေမရိကန္ ဥပေဒေအာက္မွာ ရႏိုင္သမွ် အပါအ၀င္ လုပ္ႏိုင္သမွ် လုပ္ငန္းစဥ္အားလံံုးကို အသံုးျပဳဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ တြဲဖက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္ကို ပညာရွင္ဆန္ၿပီး ေလးစားထိုက္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္ေစလိုတဲ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေထာက္ခံပါတယ္။ တမ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ကို ကၽြန္ေတာ္ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ဖက္ဒရယ္ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေနာင္လာမယ့္ အကူးအေျပာင္းမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈဟာ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလံုးက ျပည္သူေတြရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို သိရွိဖို႔နဲ႔ အားေကာင္းၿပီး ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရ အတူတကြ အလုပ္လုပ္ရပါမယ္။ မတရားလုပ္မႈနဲ႔ ထိခိုက္ခံစားရမႈေတြကို ျဖစ္ေစတဲ့ နည္းဗ်ဴဟာေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ သိရွိျခင္းနဲ႔ အဆံုးသတ္ျခင္းမရွိဘဲ အဲဒါကို မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။
အၾကမ္းဖက္သမား ဒါမွမဟုတ္ တစ္ျခားေသာင္းက်န္းသူေတြရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြအေပၚ တံု႔ျပန္ဖို႔အတြက္ စစ္တပ္ရဲ႕ တာဝန္ရွိမႈကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဘယ္တံု႔ျပန္မႈမဆိုဟာ စည္းကမ္းရွိရမွာျဖစ္ၿပီး အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြကို ထိခိုက္ႏိုင္ေျခကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ရွားရပါမယ္။ အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္မႈ တံု႔ျပန္ေရးနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရး အပိုင္းေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြကို ရွာေဖြဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္အေပၚ အာ႐ံုစိုက္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ အျခားေနရာေတြမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ ပဋိပကၡေတြ ရွိေနတာကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ သတိရ ရပါမယ္။ အဲဒီပဋိပကၡေတြမွာလည္း ျပင္းထန္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး မတရားျပဳလုပ္မႈနဲ႔ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနၿပီး အဲဒါေတြက တိုင္းရင္းသား အသိုက္အဝန္းမ်ားစြာအတြက္ ထိခိုက္ခံစားရမႈေတြကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒီပဋိပကၡေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားမွ်တေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးတို႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားေပးပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲမွာ ေရွ႕ဆက္သြားႏိုင္ဖို႔အတြက္ တရားမွ်တၿပီး ေရရည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုအပ္ပါတယ္။
အေရးႀကီးမႈ၊ ထိရွလြယ္မႈနဲ႔ ပြင့္လင္းမႈတို႔နဲ႔အတူ ဒီအေရးကိစၥကို ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ျဖတ္ေက်ာ္ရာမွာ အကူအညီေပးဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ေဒသတစ္ဝန္းက မိတ္ေဆြေတြက ကတိျပဳထားပါတယ္။ ေဟာဒီႂကြယ္ဝၿပီး လွပတဲ့ႏိုင္ငံကို ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႔ သာယာဝေျပာမႈေတြ ေဆာင္ၾကဥ္းလာေပးမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယံုၾကည္ထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေအာင္ျမင္တဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအေပၚ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိတ္အားထက္သန္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
သဘာပတိ – ဝန္ႀကီးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ ယခုအခါ ေမးခြန္ေတြေမးဖုိ႔ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါမတိုင္ခင္မွာ —
ႏုိင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ – ဟုတ္ကဲ့ပါ။ အေျခအေနေတြအေပၚ နားလည္ေပးမႈအတြက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတလာဆန္ကို ေက်းဇူးတင္တဲ့ေၾကာင္း ကြ်န္မအတိုခ်ဳပ္ ေျပာလိုပါတယ္။ ဒီကိစၥအေပၚမွာ အေသးစိတ္အခ်က္ အခ်ဳိ႕ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ဒီႏိုင္ငံအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးကို ကၽြန္မတို႔ ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္းနဲ႔ အဲဒါကို တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈအရသာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္းကို အေရးအႀကီးဆံုးအျဖစ္ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူတိုင္းနားလည္ထားသင့္တာက (မၾကားရပါ) စိုးမိုးေရးဆိုတာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ျဖစ္ၿပီး လူေတြကို အျပစ္ေပးဖို႔ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာပါပဲ။ ကၽြန္မတို႔ အားလံုး နားလည္မယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔တကြ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက စိုးရိမ္ပူပန္မႈ မ်ားစြာျဖစ္ေနတဲ့ ဒီကိစၥေတြအေပၚမွာ ကၽြန္မတို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ဝန္ႀကီး ေတလာဆန္ ေျပာသြားတဲ့အတိုင္း လြတ္လပ္ေရး ရခ်ိန္ကစလို႔ ကၽြန္မတို႔ဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မိတ္ေဆြေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ကၽြန္မတို႔အၾကား ဆက္ဆံမႈဟာ အားေကာင္းေနခဲ့ၿပီး အဲဒီဆက္ဆံမႈဟာ အေျခအေနေတြမွာ အခ်ိန္ေစာင့္ဆိုင္းရမႈကို သည္းခံႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္မတို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ နားလည္မႈနဲ႔ ခင္မင္မႈတို႔နဲ႔အတူ ကၽြန္မတို႔ ျဖတ္ေက်ာ္ရမယ့္ အတားအဆီးေတြ ရွိႏိုင္ေပမဲ့လည္း အဲဒါကို အခက္အခဲ အမ်ားႀကီးမရွိဘဲနဲ႔ ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္မယ္ဆိုတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရွိေနတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြဟာ တကယ့္ကိုႀကီးမားၿပီး က႑မ်ားစြာရွိတာကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါက တစ္ဖက္တည္းျမင္ရတဲ့ ရခိုင္ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ တႏိုင္ငံလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ဘက္ေပါင္းစုံကျမင္ရတဲ့ ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အေျဖရွာတဲ့အခါမွာ ကၽြန္မတို႔ အားလံုးပါဝင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီအေထာက္အပံ့ေပးေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္း (Union Enterprise for Humanitarian Assistance, Resettlement and Development in Rakhine-UEHRD) ဟာ ကၽြန္မတို႔ ျပည္သူေတြအားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲဲ့ အရာတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒါကို နားလည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္း၊ (မၾကားရပါ) လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းေတြအၾကား သဟဇာတျဖစ္မႈအတြက္ တာဝန္ယူမႈ ရွိျခင္းတို႔နဲ႔ စတင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ တာဝန္ျဖစ္ၿပီး ကၽြန္မတို႔ မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ အဲဒါကို တတ္ႏိုင္သမွ် အျပည့္စံုဆံုး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
သဘာမတိ – ေမးခြန္းေတြမေမးခင္မွာ မိမိနာမည္၊ ကိုယ္စားျပဳတဲ့မီဒီယာအဖဲြ႕နဲ႔ ဘယ္သူ႔ကုိေမးခ်င္သလဲဆုိတာ အရင္ေျပာေပးပါ။
ပထမဆုံးေမးခြန္းေမးႏိုင္ပါၿပီ။
ေမးခြန္း – ေအဖက္ဖ္ပီ သတင္းဌာနက ရစ္ခ်က္ဆားဂ်န္႔ ပါ။ မစၥတာေတလာဆန္ဆင္ခင္ဗ်ာ၊ ႏုိင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္၊ တမ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ ခင္ဗ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးအၿပီးမွာ၊ (အသံမၾကားရ) ဆိုးရြားလွတဲ့ ျမင္ကြင္းေတြအေပၚမွာ သူတို႔ရဲ႕ အေရးတႀကီးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လုိအပ္မႈအေပၚ ခင္ဗ်ားဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ ေက်နပ္မႈရွိပါသလဲ၊ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ တကယ္ေဆာငရြကဖုိ႔လုိအပ္တာ ဘာေတြလဲ။
ဝန္ႀကီးေတလာဆန္ – ခင္ဗ်ားေထာက္ျပသလိုပဲ အဲ့ေနရာမွာျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြက အရမ္းကိုဆိုးရြားတယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တမ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကလည္း သူတို႔ရဲ႕ စစ္ေဆးမႈေတြရဲ့ အခ်ိဳ႕ေသာ အခ်က္အလက္ေတြကို ကြ်န္ေတာ့္ကိုမွ်ေဝခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္ျပာခဲ့သလုိပဲ ဒီကိစၥမွာဘာေတြျဖစ္ခဲ့လဲဆိုတာကို ကြ်န္ေတာ္တို႕နားလည္ဖို႔ လုိိုအပ္တဲ့အရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔က လြတ္လမ္တဲ့စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ခု တစ္ခုကသာလွ်င္ ဘာေတြျဖစ္ခဲ့လဲ ဘယ္သူ႕မွာတာဝန္ရွိလဲ ဆိုတာကို လူတိုင္းကိုသိေစႏိုင္ဖုိ႕အေထာက္အကူျဖစ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးမႈေတြအရ အိုးအိမ္နဲ႔ေဝးကြာေနၿပီး ျပန္လာခ်င္သူေတြကို အျမန္ျပန္လာႏိုင္ေစႏိုင္ဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တို႔ၾကားထဲမွာ အျပန္အလွန္နားလည္မႈသေဘာတူညီခ်က္အသစ္တစ္ခု ျပဳလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ၾကားသိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္အဲ့ဒီ့ အပိုင္းမွာေတာ့ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လုိ႔ထင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥတစ္ခုဆုိတာေသခ်ာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူေတြျပန္လာေနခ်င္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ လုံၿခဳံတဲ့ေနရာေဒသတစ္ခု ဖန္တီးဖို႔ဆိုရင္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ရြာေတြမွာ ေနတဲ့လူေတြအတြက္ ေနထုိင္စရာေနရာရေအာင္ ဖ်က္ဆီးျခင္းခံခဲ့ရတဲ့ေက်းရြာေတြကို ျပန္တည္ေဆာက္ေပးရပါမယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေသာ လူေတြလိုခ်င္တဲ့အရာက သူတို႔ရဲ႕အရင္အတိုင္းအေနအထားတုိင္းေလးပါပဲ။ တံငါအလုပ္ေတြ၊ လယ္ယာ အလုပ္ေတြနဲ႔ ရိုးရွင္းတဲ့အေနအထားေလးပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္လုပ္စရာေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥက ခပ္ျမန္ျမန္ၿပီးႏုိင္မယ့္ လြယ္ကူတဲ့ကိစၥတစ္ခု မဟုတ္ဘူးဆုိတာ လူေတြက အသိအမွတ္ျပဳရပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥေတြဟာ ေသခ်ာသိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ကုိင္တြယ္ရမယ္ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။
မစၥေနာအတ္ – ေဖာ့စ္သတင္းဌာန က ဆီရာဖင္ဂိုးမက္
ေမးခြန္း – ဟုတ္ကဲ့ပါ။ ေဖာ့စ္သတင္းဌာန က ဆီရာဖင္ဂိုးမက္ပါ။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔အားလုံးအတြက္ ေမးခြန္းေတြရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင္ ႏုိင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ကိုပါ။ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ သမၼတအိုဘားမားဒီမွာရွိေနခ်ိန္မွာ ခင္ဗ်ားကို ပြင့္လင္းလာတဲ့ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ လမ္းျပ၊ ႏိုင္ငံရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈအသစ္လို႔ သတ္မွတ္ထားၾကတယ္။ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာအပ်က္အတည္းေတြ စျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ကတည္းက ဒီကိစၥအေပၚဘာမွေျပာဆိုျခင္းမရွိတဲ့အေပၚ အႀကီးအက်ယ္ေဝဖန္ခံေနၾကပါတယ္။ ဒီကိစၥအေပၚ ဘာလို႔ ႏႈတ္ဆိတ္ေနရတာပါသလဲ။ ၿပီးေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်င္ဗ်ား၊ ခင္ဗ်ားကလည္း ဒီကိစၥအေပၚသက္ေရာက္ႏိုင္မယ့္ အက်ဳိးဆက္ရလဒ္ေတြကို အေသအခ်ာ ေျပာသြားပါတယ္။ ယူေက ေရာ သင္ေရာက ဒီလူမ်ိဳးစုရွင္းလင္းေရးကိစၥကို လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ ျပႆနာလို႔ေခၚေနပါတယ္။ အဲဒၤလုိ အသုံးအႏႈန္းကို အေမရိကန္ဘက္က ဘာလို႔မသုံးေသးတာပါလဲဲ၊ ၿပီးေတာ့ ဒီျပႆနာမၿပီးခဲ့ရင္ ယူအက္စ္ဘက္က ဘာအက်ဳိးဆက္ေတြလုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ စဥ္းစားေနလဲဆိုတာေသခ်ာစြာေျပာျပေပးပါ။
ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ – လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ကြ်န္မကို ႏႈတ္ဆိတ္ ေနတယ္လို႔ဘာလို႔ေျပာေနလဲမသိပါဘူး။ တကယ္ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္မတို႔ရုံးကေနၿပီး ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ေတြအမ်ားႀကီး ထုတ္ျပန္ေပးေနပါတယ္။ ကြ်န္မကိုယ္တိုင္သီးသန္႔လဲ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုတာေတြရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္မထင္တာ လူေတြက ကြ်န္မေျပာတာကို စိတ္ဝင္စားစရာမေကာင္းဘူးလို႔ သတ္မွတ္ေနၾကတာပါ။ ကြ်န္မေျပာတာေတြက စိတ္လႈပ္ရွားေစဖုိ႔မဟုတ္ပါဘူး။ မွန္မွနကန္္ကန္ျဖစ္ဖုိ႔ပါ။ အဲ့ဒါေတြရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္က ပုိၿပီးသဟဇာတျဖစ္ဖုိ႔နဲ႔ ပုိမုိေကာင္းမြန္တဲ့အနာဂတ္တစ္ခုဖန္တီးဖုိ႔ပါ။ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ဆန္႔က်င္ေနၾကဖုိ႔ မဟုတ္ပါဘူး။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားတဲ့လူ႔အသုိက္အဝန္းေတြရွိေနတယ္ဆိုတာမေမ့သင့္ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ခ်င္း ၿငိမ္းခ်မ္းသင့္ျမတ္စြာ ေရရွည္ေနထိုင္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔အခ်င္းခ်င္း ဆန္႔က်င္ဖက္ေတြျဖစ္ေအာင္လုပ္လို႔မရပါဘူး သူတို႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပိုၿပီးေဝးကြာသြား ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိလည္း မေျပာသင့္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္မတို႔ေျပာတဲ့ စကားလုံးေတြကို အင္မတန္သတိထားေနတာပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ရွင္တုိ႔ သင္တုိ႔ ၾကည့္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ကြ်န္မႏႈတ္ဆိတ္ေနတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေတြ႔ပါလိမ့္မယ္။ ကြ်န္မက ျပႆနာျဖစ္ႏိုင္မယ့္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ စိတ္လႈပ္ရွားေစႏိုင္မယ့္ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ မထုတ္ျပန္ေန မေျပာေနေပမယ့္ ဘာေတြျဖစ္ေနလဲ၊ အေျခအေနေတြပိုေကာင္းလာေအာင္ ဘာေတြလုပ္ေနလဲဆိုတာကို ျပည္သူေတြကို အၿမဲတမ္းအသိေပးေနပါတယ္။
သဘာပတိ – (အသံမၾကားရပါ)
ဝန္ႀကီးေတလာဆန္ – လူအမ်ားႀကီးကို ေနရပ္ေတြကေန ထြက္ေျပးေစတဲ့ ရခိုင္မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ျပႆနာမွာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့အျပစ္ေတြရဲ့ လကၡဏာေတြရွိေနပါတယ္ ဆုိတာသိပါတယ္။ လူမ်ိဳးစုပေပ်ာက္ေစေရးဆိုတာရဲ႕ လကၡဏာေတြနဲ႔ အကုန္ ကိုက္ညီလား မညီလာဆိုတာကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ သုံးသပ္ရဦးမွာပါ။ ဒီအခ်က္ေၾကာင့္ သီးသန္႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးတစ္ခုက ဘယ္သူကအျပစ္ရွိတယ္။ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္လဲဆိုတာသိရွိႏိုင္ဖို႔အရမ္းကိုအေရးပါပါတယ္။
ထပ္ၿပီးေျပာရရင္၊ ဒီကိစၥမွာ အာရကန္ ကေနၿပီး ျမန္မာလုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြကို စတင္တိုက္ခိုက္တဲ့ကိစၥတစ္ခုနဲ႕စတယ္ဆုိတာ သတိေပးခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ္ေနာက္ပုိင္း ျပန္လည္တုံ႔ျပန္မႈမွာ အရာရာက ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြမရွိေတာ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္သီးသန္႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးတစ္ခုကသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလုံးကို ဒီျပႆနာရဲ႕ရွဴေထာင့္အမ်ားႀကီးကေနနားလည္ေစႏိုင္မွာပါ။
ဒီျပႆနာမၿပီးလို႔ရွိရင္ ျဖစ္လာမယ့္အက်ဳိးဆက္ေတြဆိုရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ဒီေမးခြန္းကို ေသခ်ာေတာင္နားမလည္ႏိုင္ဘူး။ ျပႆနာတစ္ခုကို ၿပီးခ်င္တိုင္းၿပီးလို႔မရပါဘူး။ ဥပေဒတစ္ခုကို ျပ႒ာန္းၿပီး ျပႆနာၿပီးသြားၿပီလို႔ ေျပာလို႔မရဘူး။ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈ လုပ္ၿပီးေတာ့လည္း ျပႆနာကၿပီးသြာၿပီလို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက တစ္ခ်ိဳ႕ေသာလူေတြကို တစ္ခ်ိဳ႕ေသာအရာေတြလုပ္ေဆာင္လာႏိုင္ဖို႔ တိုက္တြန္းသလိုမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္ေပမယ့္ ျပႆနာက ၿပီးမသြားႏိုင္ပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခ်က္အေနနဲ႔ ဒီခရီးစဥ္ကေနၿပီး အေၾကာင္းရာအမ်ားႀကီးကို သိလိုက္ရပါတယ္။ ဒါကလည္း ကြ်န္ေတာ္ဒီကိုလာတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုပါ။ လြယ္လြယ္ကူကူျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေျဖရွင္းလို႔မရႏိုင္တဲ့ ဒီရႈပ္ေထြးလွတဲ့ အခက္အခဲေတြကုိ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျမန္မာကိုလည္း ကြ်န္ေတာ့္ မ်ားစြာအသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ လူတိုင္းကေတာ့ လူသားေတြ ခံစားေနရတာကို ျမန္ျမန္ေျဖရွင္းႏိုင္တာကို ေတြ႕ခ်င္တာလို႔ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ဒီေန႔ေတြမွာ လူသားမ်ားခံစားေနရတာကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ မၾကည့္ရက္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကိစၥျမန္ျမန္ ၿပီးသြားေစခ်င္တာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ဆႏၵပါ။ အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ မၾကည့္ခ်င္မျမင္ခ်င္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူသားေတြခံစားေနရတာေတြကေနျမန္ျမန္လြတ္ေျမာက္ေစခ်င္တာကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕အလ်ဥ္လုိမႈပါ။ ဒီျပႆနာကလည္း အင္မတန္ ရႈပ္ေထြး နက္နဲတဲ့ ျပႆနာေတြ ေဖာ္ထုတ္ မေျဖရွင္းမႏိုင္ေသးသေရြ႕ ၿပီးဦးမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ယူ ရမွာပါ။
သဘာပတိ – ေနာက္ထပ္ေမးခြန္းေမးႏုိင္ပါတယ္။
ေမးခြန္း – ဗီြအုိေအ သတင္းဌာနက ျမင့္ျမင့္ခိုင္ပါ။ (အသံမၾကားရ)။ ဝန္ႀကီးက ဒီႏုိင္ငံကိုလာတယ္။ ဝန္ႀကီးရဲ႕အစုိးရကလည္း (အသံမၾကားရ) စီးပြားေရးအရအေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈေတြခ်မွတ္မလား (အသံမၾကားရ) ၿပီးေတာ့ (အသံမၾကားရ)။ ကြန္ဂရက္ကလည္း အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈ ဥပေဒၾကမ္းတစ္ခုေရးဆြဲဲေနတယ္လုိ႔သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္မေမးခ်င္တဲ့ေမးခြန္က အေရးယူဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ လုပ္လာမယ္ဆုိရင္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြကို အေမရိကန္က ဆမ္းစစ္မႈေတြျပဳလုပ္ၿပီးပါၿပီလား။ ၿပီးေတာ့အဲဒီလို အရးယူဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြက ေဆာင္ခ်က္ေတြက အရမ္းအေရးႀကီးတဲ့ (မၾကားရ) ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ႏိုင္ငံကို ေကာင္းတဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါသလား။ ၿပီးေတာ့ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျမန္မာလိုေမးခြန္းတစ္ခုေမးခ်င္ပါတယ္။ (ျမန္မာလို)
ဝန္ႀကီးေတလာဆန္- ေျပာရမယ္ဆုိရင္ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈေတြခ်မွတ္ဖုိ႔အတြက္ ဥပေဒၾကမ္းေတြကအမ်ဳိးမ်ဳိး ေရးဆြဲၿပီး စဥ္းစားပါတယ္။ အဲဒၤအေၾကာင္းေတြ သိရွိေနဖုိ႔လည္း ေလ့လာေနပါတယ္။ ဘာလုိ႔လည္းဆုိေတာ့ကြ်န္ေတာ္လည္း ခရီးထြက္ေနရတာ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ရွိေနၿပီေလ။ ဒါေပမဲ့ မနက္ျဖန္ည ဝါရွင္တန္ျပန္ေရာက္ရင္ေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာျပန္ၾကည့္မွာပါ။ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအေပၚ သက္ေရာက္တဲ့ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈမ်ဳိးကေတာ့ ဒီအခ်ိန္မွာမသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာကို ေအာင္ျမင္ေစခ်င္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အေမရိကန္က ဒီကိစၥကို အေရးႀကီးတဲ့ ဆက္ဆံေရးတစ္ခုလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိေအာင္ျမင္ေစခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီကို ေအာင္ျမင္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္စီးပြားေရး၊ လူေတြအတြက္အလုပ္အကုိင္ေတြကုိ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ေစမယ့္ အေရးယူမႈမ်ဳိးအတြက္ ဒီအက်ပ္အတည္းေတြကုိေျဖရွင္းရာမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ္လုိ႔မထင္ပါဘူး
တစ္ဦး တစ္ေယာက္ခ်င္းကုိ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔ဖုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ သက္ေသအခ်က္အလက္ေတြ ခိုင္လုံဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ မွတ္ခ်က္ထဲမွာေျပာခဲ့သလုိပဲ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔မွာယုံၾကည္လက္ခံႏုိင္တဲ့အခ်က္အလက္အေထာက္အထားေတြရွိတယ္၊ ပုဂၢဳိလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ဟာ ကြွန္ေတာ္တုိ႔ လက္သင့္မခံႏုိင္ေလာက္တဲ့အရာအတြက္တာဝန္ရွိတယ္လုိ႔ေတြ႔ရွိတယ္ဆုိရင္ အဲဒီလုိပုဂၢဳိလ္အတြက္ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈကပုိၿပီးသင့္ေတာ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ေျပာဖုိ႔ခက္ပါတယ္၊ ကမာၻတစ္ဖက္ျခမ္းကေနၿပီး ဘဂၤလားေဒရွ္႕က ဒုကၡသည္စခန္းေတြရဲ့ပုံရိပ္ေတြကို ျမင္ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ တစ္ခုခုလုပ္ဖို႔ေလာေနသလိုမ်ိဳးပါ။ ဒါေၾကာင့္ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈဥပေဒၾကမ္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီႀကဳိးစားအားထုတ္မႈေတြအကုန္လုံးကုိ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။ သူတုိ႔အားလုံးက ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။ ဒီလူေတြက ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ဂရုစိုက္တဲ့သူေတြပါ။ သူတို့ျမင္ေနရတဲ့ လူသားေတြအေပၚ ထိခိုက္မႈကိုဂရုစိုက္တဲ့သူေတြပါ။ ျမန္မာကိုဂရုစုိက္ၿပီး ကူညီႏိုင္မယ့္နည္းလမ္းေတြကိုရွာေဖြေနၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြက ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥအေပၚ ဖိအားေပးျခင္းက တစ္ခုခုဆုံးျဖတ္လုပ္ေဆာင္ႏို္င္ေအာင္ လႈ႔ံေဆာ္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဒီကိစၥဟာ ကြ်န္ေတာ္ဝါရွင္တန္ကိုျပန္ေရာက္တဲ့အခါက်ရင္ ေသေသခ်ာခ်ာသုံးသပ္မယ့္ကိစၥတစ္ခုပါ။ ဒီခရီးစဥ္မွာ သိခဲ့ရတာေတြကိုလည္း အျခားသူမ်ားနဲ႔မွ်ေဝခ်င္ပါတယ္။ ဒီခရီးကေနၿပီးတကယ္တမ္းျဖစ္ေနတာေတြကိုပိုမိုနားလည္ေစပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ – (ျမန္မာလို)
မစၥေနာ္အတ္ – အဲဒါကိုအဂၤလိပ္လိုျပန္ေျပာေပးႏိုင္မလား။
ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ – ဒီေမးခြန္းက အဂၤလိပ္လိုေမးထားတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ နည္းနည္း ရႈပ္ေထြးပါတယ္။ ေနာက္မွ ရွင္တုိ႔သတင္းေထာက္ကို ဘာသာျပန္ဖို႔ေမးၾကည့္ၾကည့္ပါ။
မစၥေနာ္အတ္ – ဟုတ္ကဲ့ ျဖစ္ႏုိ္င္ရင္ေပါ့၊ မွတ္တမ္းအတြက္ပါ။
သဘာပတိ – ေနာက္ဆုံးေမးခြန္းတစ္ခုေမးပါ။
ေမးခြန္း – ေအပီသတင္းဌာနက အက္စ္သာျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မရဲ႕ေမးခြန္းက မစၥတာ ေတလာဆန္ ကိုပါ။ အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္က ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနကို (ရိုဟင္ဂ်ာအေပၚ) လူမ်ိဳးစုရွင္းလင္းေရးဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကိုသုံးဖို႔ အရင္ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။ အဲဒီအေပၚ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ဘယ္လိုဆုံးျဖတ္ထားပါသလဲ။
ဝန္ႀကီးေတလာဆန္ – ဟုတ္ကဲ့၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့စံႏႈန္းေတြနဲ႔ကိုက္ညီမႈရွိမရွိနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ရွိထားတဲ့အခ်က္အလက္ေတြကို သုံးသပ္ေနတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဆု့းျဖတ္ခ်က္ကုိေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ျပန္တဲ့အခ်ိန္မွာ ျပဳလုပ္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာလင့္ရပါတယ္။
သဘာပတိ – ဂုဏ္သေရရွိပုဂၢဳိလ္မ်ား၊ တက္ေရာက္လာတဲ့ ဂုဏ္သေရရွိအမ်ဳိးသမီး၊ အမ်ဳိးသားမ်ားခင္ဗ်ား၊ ပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲၿပီးဆုံးပါၿပီ။
ႏုိင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ – အခုလုိလာေရာက္တဲ့ ဝန္ႀကီးေတလာဆန္ကုိ သေဘာထားႀကီးမႈအတြက္ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေျပာပါရေစ၊ ၿပီးေတာ့ သေဘာထားႀကီးမႈေတြက အခုတေလာမွာ ေတာ္ေတာ္ရွားရွားပါးပါးျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ကြ်န္မထင္ပါတယ္။ ကြ်န္မတကယ္ကုိ ေက်းဇူးတင္အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ အခုလုိ ကြ်န္မတုိ႔ရဲ႕အခုလုိအျပန္အလွန္ႏွီးေႏွာဖလွယ္မႈဟာ ကြ်န္မတုိ႔ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္စလုံးအတြက္ အင္မတန္အဖုိးတန္လွပါတယ္။
###
ဤဘာသာျပန္ဆုိမႈသည္ လြယ္ကူေစလုိသည့္ ေစတနာျဖင့္ျပန္ဆုိေပးျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ မူရင္းအဂၤလိပ္ဘာသာကုိသာ တရားဝင္အျဖစ္ အတည္ျပဳ မွတ္ယူရပါမည္။
